

بحرانهای آب، خشک شدن تالابها و دریاچهها، فرسایش خاک، آلودگی هوا و تهدید گونههای جانوری، نه تنها اکوسیستم را در خطر قرار میدهند، بلکه زندگی روزمره و امنیت اجتماعی مردم را تهدید میکنند. در سطح جهانی، کشورهایی مانند نروژ و کشورهای حوزه اسکاندیناوی با مدیریت مشترک منابع آبی و حفاظت پایدار از محیط زیست، نشان دادهاند که محیطزیست میتواند یک عامل همکاری و صلح منطقهای باشد. در جنوب شرق آسیا، رودخانه مکونگ میان چند کشور مدیریت مشترک دارد و این همکاری، کاهش تنشها و حفاظت از منابع طبیعی را همزمان تضمین میکند. حتی در خاورمیانه، پروژههای مشترک بر روی رودخانه اردن و تالابهای منطقه، نمونههایی از صلح محیطزیستی هستند که با حفاظت از منابع حیاتی، زمینه گفتوگو و همکاری را فراهم میکنند. در ایران نیز تجربهها مشابهاند، هرچند چالشها بزرگترند. خشک شدن دریاچه ارومیه، فرسایش خاک، آلودگی هوا و کاهش منابع آب نمونههایی ملموس از بحران محیطزیستی هستند که بر کشاورزی، سلامت مردم و امنیت اجتماعی فشار میآورند. بدون توجه به این مسائل، تصور دستیابی به کشوری پایدار و در صلح با خودش و همسایگان، غیرواقعی است. برای ایجاد صلح پایدار در ایران، ضروری است تمرکز بیشتری روی محیط زیست و منابع پایدار داشته باشیم. استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر، بازچرخانی آب، حفاظت از تالابها و جنگلها، مدیریت پایدار منابع کشاورزی و حمایت از جوامع محلی میتواند همزمان امنیت غذایی، سلامت، عدالت اجتماعی و کاهش تنشها را تضمین کند. صلح محیطزیستی نه تنها طبیعت را حفظ میکند، بلکه اعتماد و همکاری میان مردم و با کشورهای همسایه را تقویت میکند. در نهایت، صلح بدون محیط زیست، نه تنها ناکامل بلکه ناپایدار است. حفاظت از زمین، آب و هوا، ایجاد همکاریهای منطقهای و استفاده پایدار از منابع، مسیر رسیدن به جامعهای آرام، عادلانه و همزیست با طبیعت را هموار میکند. اگر میخواهیم در روز جهانی صلح، واقعاً معنای صلح را تجسم کنیم، محیط زیست باید در مرکز توجه ما باشد.

